ศาสนาพุทธ

ศาสนาพุทธ   

    

       พุทธ หมายถึง ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน

     องค์ประกอบของศาสนาพุทธ คือ พระรัตนตรัย หมายถึงพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ นิกายทางพระพุทธศาสนา แบ่งได้ดังนี้ 1. นิกายเถรวาท มุ่งให้ปฏิบัติตนเพื่อเป็นพระอรหันต์ หลุดพ้นจากความทุกข์ 2. นิกายมหายานวิวัฒนาการจากนิกายมหาสังฆวาทโดยผสมผสานเข้ากับ     หลักคำสอนของนิกายอื่น เช่น นิกายเถรวาท

คัมภีร์สำคัญของศาสนาพุทธ คือ พระไตรปิฎก ได้แก่ 1. พระวินัยปิฎก มีสาระเกี่ยวกับข้อปฏิบัติของพระภิกษุสงฆ์ 2. พระสุตตันตปิฎก มีสาระเกี่ยวกับเทศนาของพระพุทธเจ้าและพระสาวก 3. พระอภิธรรมปิฎก มีสาระเกี่ยวกับหลักธรรมทางด้านวิชาการ

หลักคำสอนที่สำคัญในศาสนาพุทธ 1.ไตรลักษณ์ - อนิจจา คือ ความไม่เที่ยงแท้ - ทุกขตา คือ ความทนอยู่ไม่ได้ - อนัตตา คือ ภาวะที่ไม่ใช่ตัวตน 2.ขันธ์ 5 เรียกว่า "เบญจขันธ์" หมายถึง องค์ประกอบของชีวิตอันประกอบด้วย - รูปขันธ์ คือ ส่วนที่เป็นร่างกาย ประกอบด้วยธาตุทั้ง 4 คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ - นามขันธ์ คือ ส่วนที่เป็นนามธรรม ไม่สามารถมองเห็นหรือจับต้องได้ ประกอบด้วย 4 ส่วน คือ เวทนา   สัญญา สังขาร และวิญญาณ 3.อริยสัจ 4 หมายถึง ความจริงอันประเสริฐ อริยสัจเป็นหัวใจสำคัญของพุทธศาสนา ได้แก่ - ทุกข์ คือ ความไม่สบายกาย ไม่สบายใจ - สมุทัย คือ ความจริงว่าด้วยเหตุแห่งทุกข์ - นิโรธ คือ ความจริงว่าด้วยความดับทุกข์ - มรรค คือ ความจริงว่าด้วยปฏิปทา หรือวิถีทางแห่งความทุกข์ มรรคมีองค์ 8 หรือเรียกว่า มรรค 8 โดยยึดหลักการเดินในทางสายกลาง หรือ "มัชฌิมาปฏิปทา" ได้แก่ - สัมมาทิฐิ ความเห็นชอบ - สัมมาสังกัปปะ ความดำริชอบ - สัมมาวาจา เจรจาชอบ - สัมมากัมมันตะ การทำงานชอบ - สัมมาอาชีวะ เลี้ยงชีพชอบ - สัมมาวายามะ พยายามชอบ - สัมมาสติ ตั้งสติชอบ - สัมมาสมาธิ ตั้งใจชอบ มรรค 8 เมื่อจัดเข้าในระบบการฝึกอบรม เรียกว่า "ไตรสิกขา"

พิธีกรรมสำคัญทางศาสนาพุทธ 1. พิธีบรรพชาและพิธีอุปสมบท 2. พิธีเข้าพรรษา ซึ่งกำหนดไว้ 2 ระยะ คือ - วันเข้าพรรษาแรก เรียกว่า ปุริมพรรษา ตรงกับ แรม 1 ค่ำ เดือน 8 - วันเข้าพรรษาหลัง เรียกว่า ปัจฉิมพรรษา ตรงกับ แรม 1 ค่ำ เดือน 9 3. พิธีกฐิน 4. พิธีปวารณา คือ การเปิดโอกาสให้สงฆ์ตักเตือนกันได้ 5. พิธีแสดงอาบัติ

วันสำคัญทางศาสนาพุทธ 1. วันมาฆบูชา ตรงกับวันเพ็ญเดือน 3 เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงโอวาทปาติโมกข์ 2. วันวิสาขบูชา ตรงกับวันเพ็ญเดือน 6 เป็นวันคล้ายวันประสูติ     ตรัสรู้และปรินิพพานของพระพุทธเจ้า 3. วันอาสาฬหบูชา ตรงกับวันเพ็ญเดือน 8 เป็นวันแรกที่มีการเกิดพระรัตนตรัย